Zawalscy ze wsi Starzyny

Zawalscy  ze wsi Starzyny

Mogę to powiedzieć z pełną odpowiedzialnością iż rodziny noszące nazwisko Zawalski pojawiły się w miejscowości Starzyny w pierwszych latach XIX wieku. W roku 1810 rodzi się w Starzynach Stefan Zawalski syn Walentego i Korduli Wacheckiej  dwa lata później Katarzyna Zawalska córka Łukasza Zawalskiego i Marianny Połcik.  Stefan i Katarzyna to rodzeństwo stryjeczne. Walenty Zawalski i Łukasz Zawalski to bracia rodzeni.  Mogę powiedzieć że od wymienionych powyżej braci rodzonych lub od ich rodzeństwa  pochodzi przeważająca większość  (jak nie wszyscy) Zawalscy zamieszkali w Starzynach i najbliższej okolicy  w XIX i XX wieku.

Zostańmy na chwile przy Pawle Zawalskim, Paweł to syn Łukasza. W przypadku rodziny Pawła a dokładnie jego żony Barbary spotykamy się problemem nie tak rzadko występującym w historii rodzin.  Problem z ustaleniem nazwiska panieńskiego żony Pawła, Barbary. Paweł w roku 1838 w kościele parafialnym w Przyłęku Szlacheckim bierze ślub z Barbarą Kita córką Franciszka Kity czyli Grządziela i Salomei z Sitkowskich. W akcie jest jasno zapisane nazwisko panny młodej Kita ale w stosunku do jej ojca Franciszka takiej pewności już nie mamy. Czy Franciszek posługiwał się nazwiskiem Kita czy Grądziel. Mało tego w aktach chrztów dzieci Barbary nazwisko Barbary jest zapisane w formie Grądziel , Paweł (1848), Aleksander(1857), Antoni (1854), Jan (1860).  Więc jakie nazwisko nosił ojciec Barbary Franciszek?, a tym samym jakie nazwisko powinna nosić Barbara z domu?. Wszystko wyjaśnia akt chrztu Barbary z roku 1820. W dokumencie tym jest jednoznacznie podane nazwisko Kita jako nazwisko ojca Barbary Franciszka. Być może nazwisko, przezwisko Grądziel zaczęło z jakiś powodów funkcjonować w stosunku do ojca Barbary Franciszka w latach późniejszych. Proszę zwrócić uwagę na cytowaną już informację z aktu ślubu Barbary z roku 1838. Ksiądz sporządzający dokument zapisał nazwisko Franciszka Kita ale również podał jego prawdopodobnie przezwisko czyli Grądziel którym  to przezwiskiem posługiwał się, był znany okolicznej ludności na co dzień. Tym nazwiskiem, przezwiskiem (Grądziel) posługiwała się również Barbara jak wiemy z dokumentów  chrztów jej dzieci. W akcie śmierci Barbary z roku 1883 zapisano iż była z domu Kita. A jak było z rodzeństwem Barbary czy w dorosłym już życiu posługiwali się nazwiskiem  Kita czy przezwiskiem Grądziel ? Sprawa jest otwarta może kiedyś do tego wrócę.

Wróćmy do Zawalskich. Obaj wymienieni wcześniej Łukasz Zawalski i Walenty Zawalski, wzięli ślub (Łukasz w roku 1811, Walenty w roku 1809) w kościele parafialnym w Przyłęku Szlacheckim. Obie żony Marianna Połcik i Kordula Wachecka mieszkały, urodziły się  na terenie parafii w Przyłęku Szlacheckim. A skąd pochodzili obaj bracia rodzeni Łukasz i Walenty Zawalscy.?  Odpowiedź znajdziemy  w akcie małżeństwa Łukasza cytuje „…włościanin we wsi Starzynach w służbie zostającym z Grzegorza i Marianny Zawalskich włościan we wsi Bodzejowice w gminie Irządze… ”. A więc Bodzejowice (dzisiejsze Bodziejowice) w gminie Irządze.  W księgach metrykalnych parafii pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Irządzach  odnajduję akt chrztu Łukasza Zawalskiego z roku 1783, akt małżeństwa jego rodziców (Grzegorza i Marianny) z roku 1778, akt chrztu jego ojca Grzegorza z roku 1752 i najstarszy dokument tej rodziny akt ślubu dziadków Łukasz z roku 1748 Jakuba Zawalskiego i Łucji.  Oczywiście dokumentów związanych z rodziną Łukasza czy jego ojca Grzegorza czy dziadka Jakuba jest więcej i więcej można ustalić. Nie mniej jednak nie znalazłem innych dokumentów innych rodzin noszących nazwisko Zawalski w wieku XVIII  na terenie parafii w Irządzach. Rodzina Jakuba Zawalskiego i Łucji (dziadkowie Łukasza) to jedyna rodzina nosząca nazwisko  Zawalski wówczas. Prawdopodobnie Jakub tak jak później jego wnukowie Łukasz i Walenty, na początku XVIII wieku  sprowadził się do Bodzejowic  z nieznanej mi na dzień dzisiejszy miejscowości.